Tìm hiểu stative verb là gì, cách dùng, phân loại và những lỗi thường gặp khi sử dụng stative verb trong tiếng Anh. Bài viết chi tiết, dễ hiểu, chuẩn SEO.

1. Stative verb là gì?

Stative verb là nhóm động từ dùng để diễn tả trạng thái, cảm xúc, nhận thức, sự sở hữu hoặc tình trạng tồn tại, thay vì diễn tả hành động cụ thể có thể quan sát được. Ngay từ khi bắt đầu học tiếng Anh, người học đã tiếp xúc với stative verb nhưng thường không nhận ra chúng có quy tắc sử dụng rất riêng.

Khác với các động từ hành động như run, eat hay write, stative verb mô tả những điều mang tính ổn định, kéo dài và ít thay đổi trong một khoảng thời gian. Ví dụ, khi nói “I know the answer”, động từ know thể hiện trạng thái hiểu biết, chứ không phải một hành động đang diễn ra. Chính vì đặc điểm này, stative verb thường không được sử dụng ở các thì tiếp diễn.

Việc hiểu đúng bản chất của stative verb là nền tảng quan trọng giúp người học tránh lỗi ngữ pháp phổ biến, đặc biệt khi sử dụng thì hiện tại tiếp diễn và các thì hoàn thành trong tiếng Anh.

2. Đặc điểm cốt lõi của stative verb

Một trong những đặc điểm quan trọng nhất của stative verb là chúng mô tả trạng thái mang tính tinh thần hoặc tình trạng tồn tại, chứ không phải hành động có thể nhìn thấy hoặc đo lường được. Những trạng thái này thường mang tính ổn định và không diễn ra theo tiến trình “đang – sẽ – đã” như động từ hành động.

Stative verb thường liên quan đến suy nghĩ, cảm xúc, giác quan, quan điểm cá nhân hoặc quyền sở hữu. Khi người nói sử dụng stative verb, họ muốn nhấn mạnh cảm nhận hoặc trạng thái nội tại, thay vì mô tả một hoạt động đang xảy ra trước mắt. Chính vì vậy, việc dùng stative verb ở thì đơn là lựa chọn phổ biến và đúng ngữ pháp.

Ngoài ra, stative verb thường không đi kèm với các trạng từ chỉ tần suất mang tính hành động như quickly hay actively. Điều này càng cho thấy bản chất “tĩnh” của nhóm động từ này trong hệ thống ngữ pháp tiếng Anh.

3. Vì sao stative verb không dùng với thì tiếp diễn?

Lý do cốt lõi khiến stative verb hầu như không được sử dụng với thì tiếp diễn nằm ở sự khác biệt về bản chất giữa “trạng thái” và “hành động”. Thì tiếp diễn trong tiếng Anh được dùng để diễn tả những hành động đang xảy ra tại một thời điểm cụ thể, có tính tạm thời, có tiến trình và thường có thể quan sát được. Trong khi đó, stative verb lại diễn tả những trạng thái bên trong như suy nghĩ, cảm xúc, nhận thức, sự sở hữu hoặc cảm giác tự nhiên – những yếu tố không diễn ra theo tiến trình từng khoảnh khắc.

Khi người nói sử dụng một stative verb, họ không muốn nhấn mạnh rằng trạng thái đó đang “xảy ra”, mà chỉ đơn giản là nó đang tồn tại. Ví dụ, trạng thái “biết” trong câu “I know the answer” là một thực tế đã hình thành trong nhận thức, chứ không phải một hành động đang diễn ra giống như “đang chạy” hay “đang nói”. Vì vậy, việc nói “I am knowing the answer” trở nên không tự nhiên và không phù hợp với cách tư duy ngôn ngữ của tiếng Anh.

Bên cạnh đó, stative verb thường mô tả những trạng thái có tính ổn định và kéo dài, không dễ thay đổi trong thời gian ngắn. Cảm xúc như yêu, ghét, tin tưởng hay nhận thức như hiểu, nhớ, biết thường không biến đổi liên tục theo từng phút giây. Chính vì vậy, việc đặt chúng vào thì tiếp diễn – vốn mang ý nghĩa tạm thời và đang diễn ra – sẽ tạo ra sự mâu thuẫn về mặt ngữ nghĩa.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là stative verb hoàn toàn không bao giờ xuất hiện ở thì tiếp diễn. Trong một số ngữ cảnh đặc biệt, khi người nói muốn nhấn mạnh tính tạm thời, sự thay đổi hoặc cách cảm nhận chủ quan tại một thời điểm nhất định, stative verb có thể được “chuyển hóa” để dùng ở thì tiếp diễn. Dù vậy, đây là những trường hợp mang tính ngữ dụng cao và cần được hiểu rõ ý nghĩa, chứ không thể áp dụng một cách máy móc.

Tóm lại, stative verb không dùng với thì tiếp diễn chủ yếu vì chúng diễn tả trạng thái ổn định, không có tiến trình và không mang tính hành động. Việc hiểu rõ sự khác biệt này giúp người học sử dụng thì trong tiếng Anh chính xác hơn, tránh được những lỗi ngữ pháp phổ biến và diễn đạt ý tưởng một cách tự nhiên, đúng chuẩn người bản ngữ.

4. Các nhóm stative verb phổ biến trong tiếng Anh

Trong tiếng Anh, stative verb không tồn tại một cách rời rạc mà được chia thành nhiều nhóm khác nhau dựa trên ý nghĩa mà chúng biểu đạt. Việc phân loại này giúp người học dễ ghi nhớ, dễ nhận diện và sử dụng động từ trạng thái chính xác hơn trong từng ngữ cảnh giao tiếp cũng như trong các bài thi ngữ pháp.

Nhóm stative verb phổ biến đầu tiên là nhóm diễn tả nhận thức và tư duy. Đây là những động từ liên quan trực tiếp đến hoạt động trí óc, sự hiểu biết và khả năng suy nghĩ của con người. Khi sử dụng các động từ này, người nói thường muốn diễn đạt một trạng thái nhận thức đã hình thành, không phải là một hành động đang diễn ra.

Ví dụ, khi nói “I know the truth” hay “She understands the lesson”, người nói chỉ đơn giản khẳng định một thực tế trong suy nghĩ. Những động từ thuộc nhóm này thường mang tính ổn định và hiếm khi thay đổi trong thời gian ngắn, vì vậy chúng hầu như luôn được dùng ở thì đơn.

Một nhóm stative verb khác rất thường gặp là nhóm diễn tả cảm xúc và cảm giác. Đây là nhóm động từ phản ánh trạng thái tình cảm bên trong của con người như yêu, ghét, thích, sợ hãi hay mong muốn. Khi nói “He loves his family” hoặc “I hate noise”, người nói không miêu tả một hành động đang xảy ra mà đang thể hiện một trạng thái cảm xúc mang tính lâu dài. Chính vì đặc điểm này, các động từ cảm xúc thường không kết hợp với thì tiếp diễn, trừ khi người nói muốn nhấn mạnh sự thay đổi tạm thời hoặc cảm xúc nhất thời trong một bối cảnh đặc biệt.

Bên cạnh đó, nhóm stative verb diễn tả sự sở hữu và mối quan hệ cũng xuất hiện rất phổ biến trong giao tiếp hằng ngày. Những động từ này dùng để thể hiện việc sở hữu vật chất, mối liên hệ hoặc quan hệ giữa người với người hay người với sự vật. Khi người học nói “She owns a house” hay “This book belongs to me”, ý nghĩa chính là xác nhận mối quan hệ sở hữu, chứ không phải một hành động đang được thực hiện. Do đó, các động từ thuộc nhóm này mang tính trạng thái rõ rệt và thường được sử dụng ở thì hiện tại đơn hoặc các thì đơn khác.

Một nhóm quan trọng khác là stative verb diễn tả cảm giác và nhận thức thông qua giác quan. Nhóm này bao gồm những động từ liên quan đến việc nhìn, nghe, ngửi, nếm hoặc cảm nhận. Khi nói “This soup tastes delicious” hoặc “I hear strange noises”, người nói đang mô tả cảm nhận chủ quan tại thời điểm nói, chứ không phải hành động chủ động có tiến trình. Chính vì vậy, các động từ này thường được xem là stative verb và ít khi xuất hiện ở thì tiếp diễn trong nghĩa gốc.

Ngoài ra, stative verb còn được dùng để diễn tả trạng thái, đặc điểm hoặc tính chất của con người và sự vật. Những động từ này giúp mô tả bản chất, tình trạng hoặc đặc điểm cố hữu, chẳng hạn như “The room seems quiet” hay “He appears confident”. Trong những trường hợp này, động từ đóng vai trò kết nối giữa chủ ngữ và đặc điểm của nó, nhấn mạnh trạng thái tồn tại hơn là hành động.

Tổng thể, các nhóm stative verb trong tiếng Anh phản ánh nhiều khía cạnh khác nhau của suy nghĩ, cảm xúc, cảm nhận và mối quan hệ. Việc hiểu rõ từng nhóm không chỉ giúp người học tránh nhầm lẫn với động từ hành động mà còn nâng cao khả năng sử dụng thì một cách chính xác và tự nhiên. Khi đã quen với cách phân loại này, người học sẽ dễ dàng nhận diện stative verb trong câu và sử dụng tiếng Anh linh hoạt, đúng ngữ cảnh hơn.

5. Phân biệt stative verb và dynamic verb trong tiếng Anh

Trong quá trình học tiếng Anh, một trong những nguyên nhân phổ biến khiến người học sử dụng sai thì chính là chưa phân biệt rõ stative verb và dynamic verb. Hai nhóm động từ này khác nhau không chỉ về hình thức sử dụng mà còn về bản chất ý nghĩa mà chúng biểu đạt trong câu. Khi hiểu rõ sự khác biệt này, người học sẽ tránh được nhiều lỗi ngữ pháp cơ bản và diễn đạt tự nhiên hơn.

Stative verb, như đã phân tích ở các phần trước, dùng để diễn tả những trạng thái mang tính ổn định, ít biến đổi trong thời gian ngắn.

Đó có thể là trạng thái về tư duy, cảm xúc, sự sở hữu hay cảm nhận. Khi người nói sử dụng stative verb, họ không tập trung vào hành động đang diễn ra mà chỉ đơn thuần khẳng định một thực tế tồn tại.

Vì vậy, stative verb thường được dùng ở các thì đơn và hiếm khi xuất hiện ở thì tiếp diễn. Ví dụ, khi nói “She knows the answer”, người nói đang diễn đạt trạng thái hiểu biết đã hình thành, không phải một hành động đang xảy ra ở thời điểm nói.

Ngược lại, dynamic verb lại dùng để diễn tả hành động hoặc quá trình có thể quan sát được, có điểm bắt đầu, diễn biến và có thể kết thúc. Đây là những động từ thể hiện sự vận động, thay đổi hoặc hành động cụ thể của chủ thể. Khi nói “She is learning English” hay “They are playing football”, người nói muốn nhấn mạnh rằng hành động đó đang diễn ra tại thời điểm nói hoặc trong một khoảng thời gian xác định. Chính vì có tính tiến trình rõ ràng, dynamic verb thường xuyên được sử dụng với thì tiếp diễn.

Một điểm khác biệt quan trọng nữa nằm ở cách hai loại động từ này phản ánh trải nghiệm của người nói. Stative verb thường thể hiện cảm nhận bên trong hoặc nhận thức chủ quan, chẳng hạn như cảm xúc yêu ghét hay suy nghĩ cá nhân. Trong khi đó, dynamic verb phản ánh những hành động bên ngoài mà người khác có thể nhìn thấy hoặc dễ dàng hình dung được. Sự khác biệt này ảnh hưởng trực tiếp đến việc lựa chọn thì và cấu trúc câu trong giao tiếp tiếng Anh.

Tuy nhiên, ranh giới giữa stative verb và dynamic verb không phải lúc nào cũng tuyệt đối. Một số động từ trong tiếng Anh có thể vừa mang tính trạng thái, vừa mang tính hành động, tùy thuộc vào ngữ cảnh sử dụng. Chẳng hạn, động từ “think” khi dùng để diễn tả ý kiến cá nhân thường được xem là stative verb, nhưng khi dùng để nói về quá trình suy nghĩ tạm thời, nó có thể trở thành dynamic verb. Sự linh hoạt này đòi hỏi người học không chỉ ghi nhớ quy tắc mà còn cần hiểu sâu ý nghĩa và bối cảnh của câu.

Tóm lại, sự khác biệt giữa stative verb và dynamic verb nằm ở việc một bên nhấn mạnh trạng thái tồn tại, còn bên kia nhấn mạnh hành động đang diễn ra hoặc thay đổi theo thời gian. Khi người học nắm vững điểm khác biệt này, việc lựa chọn thì phù hợp sẽ trở nên dễ dàng hơn, giúp câu văn trở nên chính xác, tự nhiên và gần với cách sử dụng của người bản ngữ.

6. Trường hợp stative verb dùng được ở thì tiếp diễn

Mặc dù stative verb thường không được sử dụng với thì tiếp diễn, nhưng trong thực tế giao tiếp tiếng Anh, vẫn tồn tại những trường hợp đặc biệt mà các động từ trạng thái có thể xuất hiện ở dạng tiếp diễn. Sự thay đổi này không phải là ngẫu nhiên mà xuất phát từ việc ý nghĩa của động từ đã được chuyển hóa để phù hợp với mục đích diễn đạt của người nói.

Trong nhiều tình huống, khi stative verb được dùng ở thì tiếp diễn, người nói muốn nhấn mạnh rằng trạng thái đó chỉ mang tính tạm thời hoặc đang thay đổi trong một giai đoạn ngắn. Chẳng hạn, cảm xúc hoặc suy nghĩ vốn ổn định có thể trở nên nhất thời trong một hoàn cảnh cụ thể. Khi đó, việc dùng thì tiếp diễn giúp truyền tải rõ hơn sắc thái chủ quan và cảm xúc cá nhân tại thời điểm nói, thay vì một trạng thái chung chung, lâu dài.

Một trường hợp khác là khi stative verb được sử dụng để thể hiện thái độ hoặc cảm xúc mạnh mẽ của người nói. Việc chuyển sang thì tiếp diễn không chỉ mang ý nghĩa ngữ pháp mà còn thể hiện cách nhìn, đánh giá hoặc cảm xúc cá nhân. Trong giao tiếp hằng ngày, người bản ngữ thường dùng cấu trúc này để làm cho câu nói trở nên sinh động, gần gũi và giàu sắc thái hơn, đặc biệt trong văn nói hoặc văn phong không trang trọng.

Ngoài ra, stative verb còn có thể xuất hiện ở thì tiếp diễn khi chúng được dùng với nghĩa hành động thay vì nghĩa trạng thái. Trong trường hợp này, động từ không còn diễn tả một trạng thái tồn tại mà chuyển sang mô tả một hành động có tiến trình rõ ràng. Sự chuyển đổi này làm thay đổi hoàn toàn cách dùng thì, khiến động từ lúc này hoạt động giống như một dynamic verb. Đây là lý do vì sao người học cần chú ý đến ngữ cảnh thay vì áp dụng quy tắc một cách máy móc.

Bên cạnh đó, việc sử dụng stative verb ở thì tiếp diễn còn có thể nhằm mục đích nhấn mạnh tính chủ quan hoặc trải nghiệm cá nhân trong một khoảng thời gian nhất định. Người nói muốn làm rõ rằng cảm nhận hoặc suy nghĩ đó chỉ đúng ở thời điểm hiện tại, chứ không phải là một chân lý lâu dài. Cách dùng này thường xuất hiện trong các cuộc hội thoại tự nhiên, quảng cáo hoặc các tình huống giao tiếp mang tính biểu cảm cao.

Tuy nhiên, dù stative verb có thể được dùng ở thì tiếp diễn trong những trường hợp đặc biệt, người học vẫn cần thận trọng khi áp dụng. Việc sử dụng không đúng ngữ cảnh có thể khiến câu văn trở nên gượng gạo hoặc sai ngữ nghĩa. Do đó, điều quan trọng là phải hiểu rõ ý định giao tiếp của người nói và ý nghĩa cụ thể mà động từ đang mang trong câu.

Tóm lại, stative verb có thể dùng ở thì tiếp diễn khi chúng diễn tả trạng thái tạm thời, cảm xúc nhất thời, thái độ cá nhân hoặc khi được chuyển sang nghĩa hành động. Việc nắm vững những trường hợp này giúp người học sử dụng tiếng Anh linh hoạt hơn, tự nhiên hơn và tiến gần hơn đến cách diễn đạt của người bản ngữ.

Kết luận

Stative verb là một mảng kiến thức quan trọng nhưng cũng dễ gây nhầm lẫn đối với người học tiếng Anh. Việc hiểu rõ bản chất của động từ trạng thái, cách phân biệt với động từ hành động và lý do vì sao chúng thường không dùng với thì tiếp diễn sẽ giúp người học tránh được nhiều lỗi ngữ pháp phổ biến.

Bên cạnh đó, nắm được những trường hợp đặc biệt khi stative verb có thể xuất hiện ở thì tiếp diễn giúp người học sử dụng tiếng Anh linh hoạt, tự nhiên và giàu sắc thái hơn trong giao tiếp thực tế. Khi áp dụng đúng cách, stative verb không chỉ giúp câu văn chính xác về mặt ngữ pháp mà còn thể hiện được tư duy ngôn ngữ gần với người bản ngữ. Đây là nền tảng quan trọng để nâng cao khả năng sử dụng tiếng Anh một cách hiệu quả và tự tin.

👉 Nếu bạn đang mong muốn nâng cao kỹ năng giảng dạy, đồng thời sở hữu chứng chỉ TESOL Quốc tế uy tín, hãy để ETP TESOL đồng hành. Chúng tôi không chỉ mang đến chương trình học chất lượng, mà còn là một cộng đồng giáo viên đầy nhiệt huyết – nơi bạn được học hỏi, kết nối và phát triển bền vững.

Hãy để ETP TESOL đồng hành cùng bạn trên hành trình chinh phục khoá học TESOL Quốc tế tại Việt Namvà khởi đầu sự nghiệp giảng dạy tiếng Anh chuyên nghiệp. Hãy liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn chi tiết về chương trình học TESOL Quốc tế tại Việt Nam, lịch khai giảng và những ưu đãi đặc biệt đang áp dụng.

Bạn có thể tìm đọc thêm về ETP TESOL tại: ETP TESOL VỮNG BƯỚC SỰ NGHIỆP GIÁO VIÊN TIẾNG ANH

Tìm hiểu thêm

• Nhận ngay Ebook ETP TESOL TẶNG bạn
• 7 Ứng dụng Trí tuệ nhân tạo AI trong giáo dục
• [Thầy cô hỏi, ETP TESOL trả lời #4] Phương pháp hiệu quả để thúc đẩy động lực học tập cho học viên đi làm bận rộn?
• [Thầy cô hỏi, ETP TESOL trả lời #3] Làm thế nào để giáo viên có thể giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách nhanh chóng và nhớ lâu hơn?
• Chuyên mục “Thầy cô hỏi, ETP TESOL trả lời”